Ինկոթերմս (Incoterms INternational COmmercial TERMS)
Արտահանման և ներմուծման պայմանագրերում օգտագործվող տերմինների հապավումներ են, որոնցով սահմանվում է ապրանքի նկատմամբ պատասխանատվության փոխանցումը և վճարող կողմը։ Նրանք օգնում են հստակեցնել վաճառքի պայմանները, բաշխել ռիսկերն ու պատասխանատվությունը, վերահսկել ծախսերը, կազմել փաստաթղթերը և ամբողջ աշխարհում աշխատել նույն սկզբունքով։

Ինկոթերմս |
Պատասխանատվություն |
Ծանոթագրություն |
|
Վաճառող |
Գնորդ |
||
EXW - Ex Works |
Փաթեթավորում և առաքում է բեռը նշված վայր տեղափոխման համար՝ իր գործարան կամ պահեստ: |
Ընդունում է բեռը մեքենայում և վերահսկում է արտահանման բոլոր ընթացակարգերը՝ կապված բեռնափոխադրման և ցանկալի վայր տեղափոխելու հետ, ներառյալ ապահովագրությունը: |
Միջսահմանային գործարքներում գործառնական դժվարությունների դեպքում վաճառողը չի կարող ձեռքերը լվանալ և պետք է ներգրավված լինի արտահանման գործընթացում՝ ապահովելու անխափան լոգիստիկա: |
FCA - Free Carrier |
Արտահանման մաքսազերծման հետ կապված ռիսկը բացառապես վաճառողինն է: Վաճառողը ապրանքը բարձում է բեռնատարի կամ այլ մեքենայի վրա, եթե նշված վայրը վաճառողի տարածքն է: |
Երբ ապրանքները առաքվում են նշված հասցե, բոլոր ռիսկերը և ծախսերը կրում է վաճառողը: |
Երբ մատակարարը թույլ է տալիս բեռնել ապրանքն առաքման համար, այդ պահից սկսած՝ գնորդն իր վրա է վերցնում բոլոր ռիսկերը։ |
FAS - Free Alongside Ship (Restricted to Sea or Waterway) |
Մատակարարը պատասխանատու է բոլոր ապրանքների առաքման, արտահանման համար դրանց մաքսազերծման և նավահանգստում նավ բեռնելու համար, որից հետո ռիսկն անցնում է գնորդին: |
Ապրանքի կորստի ու փչացման ռիսկերի հետ կապված բոլոր ծախսերը իր վրա է վերցնում գնորդը |
Կիրառվում է միայն ծովային կամ ներքին ջրային ուղիներով բեռների փոխադրման համար։ Իդեալական է զանգվածային կամ ոչ կոնտեյներային բեռների համար: |
FOB - Free On Board |
Մատակարարը պատասխանատու է բոլոր ապրանքները հասցնել նշված նավահանգիստ/նավամատույց կամ դնել նավի վրա, մաքսազերծել դրանք արտահանման համար, որից հետո ռիսկն անցնում է գնորդին: |
Ապրանքը բեռնելուց հետո բոլոր ռիսկերն ու ծախսերը գնորդի պատասխանատվությունն են։ |
Կիրառվում է միայն ծովային կամ ներքին ջրային ուղիներով բեռների փոխադրման համար։ Ինչպես FAS-ի դեպքում, իդեալական է զանգվածային կամ ոչ կոնտեյներային բեռների համար: |
CFR - Cost and Freight |
Մատակարարը պետք է լիակատար վերահսկի ապրանքների փոխադրումը պահեստից մինչև նշանակման նավահանգիստ՝ ներառյալ առաքման, արտահանման համար դրանց մաքսազերծման և նավը բեռնելու ծախսերը: |
Ապրանքը բեռնելուց հետո բոլոր ռիսկերն ու ծախսերը գնորդի պատասխանատվությունն են։ |
Մատակարարը պարտավոր չէ բեռը ապահովագրել բեռը դրա վնասի կամ կորստի դեմ։ |
CIF - Cost, Insurance & Freight |
Պարտավորությունը նույնն է, ինչ CFR-ի դեպքում, բացառությամբ, որ այս դեպքում վաճառողը նույնպես պատասխանատու է առաքման ապահովագրության արժեքի համար: |
Ապրանքը բեռնելուց հետո բոլոր ռիսկերն ու ծախսերը գնորդի պատասխանատվությունն են։ |
Քանի որ այս տերմինը պահանջում է նվազագույն ծածկույթ, կարող են առաջանալ բազմաթիվ առևտրային խոչընդոտներ: Հստակության համար այս հարցը պետք է դիտարկել առանձին: Պատասխանատվությունն անցնում է հաճախորդին բեռը նավի վրա բեռնելուց հետո: |
CPT - Carriage Paid To... |
Ընդունում է ամբողջական պատասխանատվությունն այն ծախսերի և ռիսկերի համար, որոնք կապված են ապրանքներն իրենց նպատակակետին հասցնելու հետ: |
Գնորդը պետք է վճարի ապրանքների ապահովագրության համար: Գնորդն է իր վրա վերցնում ապրանքի կորստի և փչացման ռիսկերը, ինչպես նաև ապրանքը բեռնափոխադրողին հանձնելուց հետո առաջացած այլ ծախսեր: |
Տերմինալային սպասարկման վճար (THC) վճարվում է տերմինալային օպերատորին: Ապահով լինելու համար գնորդը պետք է իմանա, թե արդյոք THC-ն ներառված է փոխադրողի կողմից բեռի արժեքի մեջ: Եթե ոչ, ապա գնորդը ստիպված կլինի գումար ծախսել THC-ի փոխհատուցման համար: |
CIP - Carriage and Insurance Paid to... |
Պատասխանատվությունը և ռիսկերը նույնն են, ինչ CPT-ն, բացառությամբ, որ վաճառողի վրա է դրվում նաև բեռնափոխադրման ընթացքում ապրանքի փչացման, կորստի ռիսկերից ապահովագրման պարտավորությունը՝ հօգուտ գնորդի։ |
CIP պայմանով՝ Վաճառողի վրա է դրվում նաև բեռնափոխադրման ընթացքում ապրանքի փչացման, կորստի ռիսկերից ապահովագրման պարտավորությունը՝ հօգուտ Գնորդի: |
|
DPU - Delivered at Place Unloaded (formerly DAT) |
Վաճառողն իր վրա է վերցնում փոխադրման և առաքման կազմակերպման բոլոր ռիսկերը և ծախսերը ապրանքի առաքման կետից մինչև համաձայնեցված վայրում անվտանգ բեռնաթափում: |
Գնորդը պատասխանատվություն է ստանձնում ապրանքների անվտանգ բեռնաթափումից հետո, որից հետո անձամբ է պատասխանատու ապրանքը պահեստ տեղափոխելու համար: |
Առաքման նավահանգիստը պետք է հստակ նշված լինի, հակառակ դեպքում կա հավանականություն, որ ապրանքները կարտաքսվեն այլ վայր: |
DAP - Delivery At Place |
Վաճառողը պատասխանատվություն է կրում ապահովելու համար, որ ապրանքները հաջողությամբ փոխադրվեն մատակարարի պահեստից մինչև նշանակման նավահանգիստ: |
Գնորդը պետք է բեռնաթափի ապրանքը և ստանձնի հետագա պատասխանատվությունը: |
Ներմուծման բոլոր տուրքերը, մաքսատուրքերը և հարկերը գնորդի պատասխանատվությունն են, քանի որ բեռնաթափումը գնորդի ռիսկն է: Այս կանոնը վերաբերում է տրանսպորտի բոլոր տեսակներին: |
DDP - Delivery Duty Paid |
Մաքսատուրքերը նման են DAP-ի մաքսատուրքերին, բայց ներառում են նաև տեղական մաքսազերծում, հարկեր և տուրքեր: |
Մաքսազերծումից հետո գնորդը կարող է պատասխանատվություն ստանձնել և ապահովել ապրանքի անվտանգ տեղափոխումը գործարան կամ պահեստ: |
Այն դեպքում, երբ EXW պայմանը Վաճառողի վրա է դնում նվազագույն պարտավորություններ, DDP պայմանը Վաճառողի վրա է դնում առավելագույն պարտավորություններ: Տվյալ տերմինը չի կիրառվում, եթե վաճառողը ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն չի կարող ապահովել ապրանքի ներմուծման արտոնագիր: |